تحلیل کارکرد محتوایی- بلاغی رنگها در غزل عطار
نویسندگان
چکیده مقاله:
از کارآمدترین ابزارهای آفرینش هنری - ادبی، عنصر رنگ است. با آنکه حضور این پدیده در گذشتة ادبیات فارسی، تنوع امروزه را نداشت، همواره نقشی مهم و تعیینکننده در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازیهای ادبی بهویژه در حوزة شعر داشته است. بررسی میزان و نحوة کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشههای شاعران و همچنین آگاهی از کیفیت چیرگی آنها در استفاده از شگردهای فرمی و ادبی است. بر اساس همین اهمیت، هدف مقالة حاضر، تحلیل کارکرد محتوایی و بلاغی رنگهای به کار رفته در غزلیات عطار است؛ شاعری که به عنوان پیرو سنایی و پیشگام مولوی، سهمی بزرگ در درخشش شعر کهن فارسی و از جمله غزلسرایی دارد و بررسی غزلهای عاشقانه، عارفانه و قلندری او از این منظر میتواند به شناسایی بخش مهمی از ذهنیات و ویژگیهای شعریاش بینجامد. عطار رنگ را بیشتر در بافت موضوعی- معنایی عاشقانه به کار میبرد. پربسامدترین رنگها در شعر او به ترتیب عبارتند از سیاه، سرخ و سبز. همچنین پرکاربردترین شیوههای بلاغی- تصویری که عطار در زمینة رنگ از آنها بهره میگیرد، تشبیه و کنایه است.
منابع مشابه
تأمّلی بر کارکرد معنایی و بلاغی تلمیح در غزل سعدی
تلمیح به عنوان یکی از شگردهای بلاغی که هم در حوزۀ موسیقی معنوی و هم جزو مجموعۀ تصویر قابل بررسی است، همواره نقشی مهم و مؤثّر در القای عواطف و آفرینش تصاویر ادبی؛ بخصوص در حوزۀ شعر داشته است. ویژگی قابل توجّه تلمیح آن است که به عنوان یک شیوۀ فرمی برای تبیین ذهنیات، میتواند اَشکال بلاغی دیگری را نیز در بطن خود جای دهد و بدین ترتیب، هم جنبۀ مخیّل سخن را قوّت بخشد و هم بُعد القاییِ آن را برجسته سازد. برا...
متن کاملتحلیل محتوایی ضرب المثل ها در الهی نامه عطار نیشابوری
یکی از غنیترین وزنهها و گنجینههای ادبی موجود در ادبیات فارسی که دسترسی به اندیشهها، نگرشها و نوع عملکرد پیشینیان را در شرایط گوناگون برایمان آشکار و قابل فهم میسازد، گنجینه ارزشمند ضرب المثل هاست. ضرب المثلها بازتاب افکار جامعه در آثار ادبی ما هستند که الهی نامه عطار در قرن هفتم یکی از این آثاری است که با تلفیق انواع ضرب المثلها با محتواهای گوناگون سروده شده است برهمین اساس، با محوریت ا...
متن کاملتحلیل بلاغی ـ دستوری پرسش های بلاغی در غزل سعدی
کاربران زبان در گفته¬های خویش اغلب از جملاتی استفاده می¬کنند که معنای ظاهری آن¬ها با منظوری که در آن نهفته است تفاوت زیادی دارد. معمول¬ترین این جمله¬ها در همه¬ی زبان¬های دنیا جملات خبری، امری، پرسشی و تعجبی هستند که به ترتیب برای دادن خبر، صدور فرمان، کسب اطلاع و شگفتی به کار می¬روند؛ اما علم معانی و کاربرد¬شناسی زبان حاکی از این است که این جملات همیشه در نقش اصلی خود به کار نمی¬روند و هریک در ...
ابزارهای بلاغی و دستوری توصیف در غزل های سعدی
توجه به مضامین حکیمانه و نه چندان دشوار سعدی، سبب شده است تا عنصر ادبی وصف و تصویر ادبی در حاشیه قرار گیرد و قوّت زبان سعدی در ترکیب جمله ها و عبارت ها مغفول بماند. اگر چه سعدی در زمانه ای می زیست که تصنع زبانی رواج داشت اما وی هوشمندانه شیوه ایی را برگزید که آراسته به زیور فصاحت و بلاغت و پیراسته از کاستی های لفظی و معنوی بود. ابیات سرشار از توصیف و تصویر وی که اغلب با تخیل و موسیق...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 4
صفحات 63- 78
تاریخ انتشار 2016-12-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023